सन २०२४ च्या लोकसभा निवडणुकीच्या प्रचारात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी हे भारतीय जनता पक्षाचा (भाजप) चेहरा आहेत, परंतु निवडणुकीच्या महत्त्वपूर्ण सातव्या आणि अंतिम टप्प्यात योगी आदित्यनाथ यांचेही स्थान महत्त्वाचे मानले जात आहे. आता पूर्वेकडील उत्तर प्रदेशात निवडणुका होत आहेत.
मोदींनी रविवारी पूर्व उत्तर प्रदेशातील जाहीर सभांमध्ये आदित्यनाथ यांचे कौतुक केले. योगी सरकारच्या बुलडोझरने उत्तर प्रदेशातील गुंडाराज संपवला आहे, असे ते घोसी येथील जाहीर सभेत म्हणाले. घोसी हा मऊ सदर विधानसभा क्षेत्राचा समावेश आहे, जिथून सन २०२२ मध्ये गुंड-राजकारणी बनलेला मुख्तार अन्सारी याचा मुलगा अब्बास अन्सारी निवडून आला होता. भ्रष्टाचार आणि गुन्हेगारी घटकांविरोधातील मोहीम पुढे नेल्याबद्दल त्यांनी योगी प्रशासनाचे कौतुकही केले.
योगी आदित्यनाथ मुख्यमंत्री झाल्यानंतर उत्तर प्रदेशात झालेली विकासकामे स्वातंत्र्यानंतरची अतुलनीय कामे असल्याचेही ते म्हणाले. उत्तर प्रदेशातील भाजपसाठी आदित्यनाथ हे एक मोठे आयुध ठरले आहे. कारण पक्षाने प्रतिस्पर्धी बालेकिल्ल्यांचा भंग केला आहे.
सन १९९० च्या दशकात मंडल आयोगाच्या अहवालाच्या अंमलबजावणीनंतर, समाजवादी पक्ष आणि बहुजन समाज पक्ष यांसारख्या प्रादेशिक पक्षांचे उत्तर प्रदेशावर वर्चस्व होते. कालांतराने, अपना दल (सोनेलाल), निषाद पक्ष आणि सुहेलदेव भारतीय समाज पक्ष (एसबीएसपी) सारख्या लहान पक्षांनीही ओबीसी जातींवर नियंत्रण ठेवून पूर्व उत्तर प्रदेशात मूळ धरले.
तथापि, योगी यांनी प्रतिस्पर्धी पक्षांची जातीय गणिते उधळून लावत सन २०१९ च्या लोकसभा आणि २०२२ च्या विधानसभा निवडणुकांमध्ये भाजपच्या रणनीतीचे नेतृत्व करत, गोरखपूर विभागातील सर्व सहा संसदीय जागा आणि २८ पैकी २७ विधानसभा जागा जिंकल्या.
१ जून रोजी सातव्या टप्प्यात मतदान होत असलेल्या १३ मतदारसंघांपैकी भाजपने नऊ जागा जिंकल्या होत्या, तर त्यांचा मित्रपक्ष अपना दल (एस) ने दोन जागा जिंकल्या होत्या आणि पाच वर्षांपूर्वी एनडीएची संख्या ११ वर नेली होती. गोरखपूरच्या आपल्या घरच्या मैदानावर, योगी यांनी २०१७ मध्ये मुख्यमंत्री झाल्यानंतर विकास आणि कल्याणकारी योजना लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचवून भाजपची पकड मजबूत केली. योगी आदित्यनाथ सरकारची राज्याचा विकास आणि गुन्हेगारांवरील कारवाई हे भाजपच्या हिंदुत्वाच्या अजेंड्याला अनुसरून सुरू आहे.
अयोध्या आणि काशीनंतर भाजप सरकार मथुरेकडे जाण्याच्या तयारीत असल्याचे जाहीर सभांमध्ये ते स्पष्ट करतात. या १३ लोकसभा जागांवर सातव्या टप्प्यात मतदान होत आहे, भाजपला इंडिया गटाकडून मजबूत आव्हानाचा सामना करावा लागत आहे. हा गट पूर्व यूपीमध्ये आपले गमावलेले मैदान परत मिळवण्याचा प्रयत्न करीत आहे. विरोधकांच्या हल्ल्याचा मुकाबला करण्यासाठी आणि बिगर यादव ओबीसी, उच्च जाती आणि अत्यंत मागासलेल्या जातींवर पकड कायम ठेवण्यासाठी भाजप योगींवर अवलंबून आहे. सन २०१९ मध्ये भाजपने गाझीपूर आणि घोसी लोकसभा मतदारसंघ गमावले होते. मुख्तार अन्सारीचा भाऊ बसपा उमेदवार अफजल अन्सारी यांनी सध्या जम्मू-काश्मीरचे नायब राज्यपाल असलेले भाजपचे उमेदवार मनोज सिन्हा यांचा पराभव केला. घोसीमध्ये मुख्तार अन्सारी यांचे सहकारी बसपा उमेदवार अतुल राय यांनी भाजपच्या हरी नारायण राजभर यांचा पराभव केला.
योगी यांनी आघाडीतून प्रचाराचे नेतृत्व केल्याने भाजपने यावेळी पुन्हा जागा मिळविण्यासाठी आपले कार्यकर्ते एकत्र केले आहेत. मतदानाला चार दिवस शिल्लक असताना योगी गोरखपूरला गेले आहेत, एका मतदारसंघातून दुसऱ्या मतदारसंघात फिरत आहेत, दररोज अर्धा डझन जाहीर सभांना संबोधित करत आहेत. विरोधकांची कुशासन आणि भाजप सरकारने केलेली कामे हा त्यांच्या प्रचाराचा मुख्य मुद्दा राहिला आहे.
वंतांगिया, मुशार आणि थारू यांसारख्या उपेक्षित समुदायांना त्यांच्या गावात प्रकल्प सुरू करून मुख्य प्रवाहात आणण्याच्या त्यांच्या प्रयत्नामुळे अत्यंत मागासलेल्या समुदायांवर पक्षाची पकड मजबूत झाली आहे. मुख्यमंत्री असण्यासोबतच, योगी गोरखनाथ मंदिर ट्रस्टचे प्रमुख आहेत, सामाजिक जबाबदाऱ्या पार पाडत आहेत ज्यामुळे लोक आणि मंदिर यांच्यात बंध निर्माण झाला आहे.
उच्चवर्णीयांच्या पदोन्नतीच्या विरोधकांच्या आरोपाचा प्रतिकार करण्यासाठी आदित्यनाथ यांना याचा फायदा होतो. दलितबहुल राखीव बांसगाव तसेच सवर्ण ब्राह्मण आणि राजपूत बहुल देवरियामध्ये योगी यांचे काम भाजपसाठी फायद्याचे ठरते आहे. दलित-ओबीसीबहुल गावांमध्ये सहभोज (सामुदायिक मेजवानी) या संस्थेनेही त्यांना निवडणुकीत दोन्ही समुदायांचा पाठिंबा मिळवून दिला आहे. भाजप नेतृत्वाला योगी आदित्यनाथ यांच्या क्षमतेची जाणीव झाली. त्यांनी विकासाचा अजेंडा पुढे चालू ठेवला, पूर्व यूपीला एक्सप्रेसवेने जोडले, जिल्हा मुख्यालयात वैद्यकीय महाविद्यालय स्थापन केले, पूर्वांचलच्या मागास जिल्ह्यांमध्ये विमानतळे, नवीन विद्यापीठे आणि शैक्षणिक संस्था उघडल्या.
हे ही वाचा:
नवीन पटनायक यांचा थरथरणारा हात पकडला!
‘आप’चा पाय खोलात; मानहानीच्या खटल्यात आतिशी यांना समन्स
विरारच्या अर्नाळा समुद्रात बोट उलटली, एकाचा मृत्यू!
पावसाळ्यातील संकटांना तोंड देण्यास यंत्रणा सज्ज
मोदी-योगी कार्ड
मोदी-योगी कार्ड भाजपसाठी चांगले काम करत आहे, तर लोकसभा निवडणुकीच्या अंतिम टप्प्यात भाजपच्या ताकदीला आव्हान देण्यासाठी इंडिया गट काँग्रेस नेते राहुल गांधी आणि सपा प्रमुख अखिलेश यादव यांच्या संयुक्त रॅली आणि रोड शोचे आयोजन करत आहे, ” असे भाजप नेते एस.के. सिन्हा म्हणाले.
गोरखपूर विद्यापीठातील प्राध्यापक हर्ष सिन्हा म्हणाले की योगी आदित्यनाथ यांची उंची आणि प्रतिमा भाजपच्या अनेक मुख्यमंत्र्यांच्या तसेच काही केंद्रीय मंत्र्यांपेक्षा खूप मोठी आहे. या वस्तुस्थितीची जाणीव असलेले मोदी पूर्व उत्तर प्रदेशातील त्यांच्या जाहीर सभांमध्ये मोदी यांच्या गॅरंटीसह योगींच्या कामगिरीचा उल्लेख करत आहेत.