अयोध्येतील राम मंदिराचा तळमजला जवळपास तयार झाला आहे. हे मंदिर तीन मजली असेल. म्हणजेच दोन मजल्यांचे बांधकाम अद्याप बाकी आहे. प्रत्येक मजल्याची उंची २० ते २० फूट असेल. एकूण २.७ एकरजागेवर राम मंदिर बांधले जात आहे. मंदिराची उंची सुमारे १६१ फूट असेल. मंदिराचे बांधकाम आणि इतर प्रकल्पांसाठी आणखी दोन वर्षे लागू शकतात. परंतु, अयोध्येत देवत्व आणि भव्यता दिसू लागली आहे. येत्या काळात येथील भाविकांना त्रेतायुगाचा अनुभव घेता येणार आहे. मंदिराच्या डिझाइनपासून ते नागर शैलीपर्यंत हे खास आहे.
राम मंदिर ट्रस्टचे म्हणणे आहे की, प्रभू रामाच्या मंदिरासोबतच इतर ७ मंदिरेही या परिसरात बांधली जात आहेत. महर्षी वाल्मिकी मंदिर, महर्षी वशिष्ठ मंदिर, महर्षी विश्वामित्र मंदिर, महर्षी अगस्त्य मंदिर, निषाद राज माता शबरी, देवी अहिल्या मंदिरे लोकांना त्रेतायुगाशी थेट जोडल्याची अनुभूती देईल. मंदिराचे मुख्य द्वार सिंहद्वार म्हणून ओळखले जाईल. हे मंदिर पूर्णपणे भारतीय परंपरेनुसार आणि स्वदेशी तंत्रज्ञानानुसार बांधले जात आहे. पर्यावरण-जलसंधारणाकडे विशेष लक्ष दिले जात आहे. एकूण ७० एकर क्षेत्रापैकी ७० टक्के क्षेत्र कायम हिरवेगार असणार आहे.
जाणून घ्या मंदिराच्या डिझाइनबद्दल १० खास गोष्टी…
- मंदिरात पाच मंडप असतील. यामध्ये नृत्य मंडप, रंग मंडप, सभा मंडप, प्रार्थना मंडप व कीर्तन मंडप यांचा समावेश होता.
- प्रभू श्रीराम तळमजल्यावरील गर्भगृहात विराजमान होतील. पहिल्या मजल्यावर प्रभू रामाचा संपूर्ण दरबार सजवण्यात येणार आहे. खांब आणि भिंतींमध्ये देवी-देवता. आणि देवांगनांचे पुतळे कोरले जात आहेत.
- मंदिराची लांबी (पूर्व ते पश्चिम) ३८० फूट, रुंदी २५० फूट आणि उंची १६१ फूट असेल. हे मंदिर तीन मजली असेल. प्रत्येक मजल्याची उंची २० फूट असेल. या मंदिराला एकूण ३९२ खांब आणि ४४ दरवाजे असतील.
- मंदिराजवळ पौराणिक काळातील सीताकूप दिसणार आहे. संकुलाच्या चारही कोपऱ्यात सूर्य, भगवती, गणेश आणि शिव यांची मंदिरे उभारण्यात येणार आहेत. उत्तर आणि दक्षिण भागात अन्नपूर्णा आणि हनुमानजींची मंदिरे असतील.
- महर्षी वाल्मिकी, महर्षी वशिष्ठ, महर्षी विश्वामित्र, अगस्य, निषाद राज, शबरी यांची मंदिरे प्रस्तावित आहेत.
- मंदिरात लोखंडाचा वापर केला जात नव्हता. पृथ्वीच्या माथ्यावर अजिबात काँक्रीट नाही. मंदिराच्या खाली पायाला १४ मीटर जाडीचा रोलर कॉम्पॅक्टेड काँक्रीट (आरसीसी) टाकण्यात आला आहे. त्याला कृत्रिम खडकाचे स्वरूप देण्यात आले आहे.
- मंदिराच्या जमिनीच्या ओलाव्यापासून मंदिराचे रक्षण करण्यासाठी ग्रॅनाईटचा २१ फूट उंच पुतळा तयार करण्यात आला आहे.
- एकूण ७० एकरचा कॅम्पस आहे. ७० टक्के क्षेत्र हिरवेगार असेल. पर्यावरण आणि जलसंधारणावर भर दिला जातो.
- मंदिर परिसरात स्वच्छतागृह, स्वच्छतागृह, वॉश बेसिन, उघडे नळ आदी सुविधा असतील. अपंग आणि वृद्धांसाठी मंदिरात रॅम्प आणि लिफ्टची व्यवस्था करण्यात येणार आहे
- २५ हजार क्षमतेचे अभ्यागत सुविधा केंद्र बांधण्यात येत आहे. पाहुण्यांचे सामान ठेवण्यासाठी लॉकर आणि वैद्यकीय सुविधा असतील
‘डिसेंबर २०२४ पर्यंत तिन्ही मजले तयार होतील’
मंदिर बांधकाम समितीचे अध्यक्ष नृपेंद्र मिश्रा यांनी सांगितले होते की, २२ जानेवारी रोजी मंदिरात अभिषेक सोहळ्यासाठी अयोध्येची सजावट केली जात आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यात सहभागी होणार आहेत. श्रीराम जन्मभूमी तीर्थक्षेत्र ट्रस्टतर्फे या सोहळ्यासाठी सात हजारांहून अधिक लोकांना निमंत्रित करण्यात आले आहे. मिश्रा म्हणाले की, तळमजला नुकताच बांधण्यात आला आहे. पहिला आणि दुसरा मजला डिसेंबर २०२४ पर्यंत पूर्ण होईल. बांधकामातील आव्हानांबाबत विचारले असता ते म्हणाले, ‘दररोज आव्हाने येत असतात. परंतु, मला वाटते की आव्हाने आपोआप सुटली. दुसऱ्या दिवशी सकाळी आपण स्वतःच उपाय शोधताना पाहतो.
मर्यादा पुरुषोत्तम राम यांच्या नियम, तत्त्वे, जीवन यांच्या विरुद्ध असे कोणतेही काम करू नये, असे स्पष्ट निर्देश ट्रस्टचे सरचिटणीस चंपत राय यांनी दिले आहेत. “तो अगदी स्पष्ट आहे. सरकारला जो काही कर गोळा करायचा आहे, तो करावा लागेल. त्यामुळे आपण सर्व जण त्या ‘प्रतिष्ठेचे’ पालन करत आहोत.
मंदिर बांधकाम समितीचे अध्यक्ष म्हणाले, मला आशा आहे की येथे येणारे भाविक बांधकामाचा दर्जा आणि दीर्घायुष्याबद्दल समाधानी असतील. ते किमान एक हजार वर्षे टिकेल, त्यामुळे आपल्या जबाबदाऱ्याही वाढल्या आहेत. पुतळ्याच्या निवडीबाबत ते म्हणाले, ‘हा निर्णय राय घेतील. तीन मूर्तिकारांनी तीन शिल्पे कोरली आहेत. त्यापैकी एक मंदिरात स्थापित करण्यात येणार आहे.
येत्या चार ते पाच महिन्यांत दररोज किमान ७५ हजार ते एक लाख लोक दर्शनासाठी येतील, असा माझा अंदाज आहे.
हेही वाचा :
पर्यटन, आदरातिथ्य क्षेत्राला आला बहर
उत्तर भारतातील नागरीक गारठले; दोन ते तीन अंशांनी तापमान घसरले
जय श्रीराम… राम मंदिराच्या मार्गावर हनुमान, गरुड, सिंह
सर्वोच्च न्यायालयाने 2019 च्या निकालात अयोध्येतील वादग्रस्त जागेवर राम मंदिर बांधण्याचा मार्ग मोकळा केला होता. सुन्नी वक्फ बोर्डाला मशीद बांधण्यासाठी पर्यायी पाच एकर जागा देण्याचे निर्देश केंद्र सरकारला देण्यात आले होते. सोळाव्या शतकातील पाडण्यात आलेली बाबरी मशीद जिथे उभी होती, ती २.७७ एकर वादग्रस्त जमीन पाडण्यास परवानगी दिली जाणार नाही, असा निकाल न्यायालयाने दिला होता. तो केंद्र सरकारच्या रिसिव्हरकडे राहील आणि निर्णयानंतर तीन महिन्यांच्या आत मंदिर उभारणीसाठी ट्रस्टकडे सुपूर्द केला जाईल.