सिडनी विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी त्यांच्या संशोधनात असे आढळले आहे की जास्त चरबी आणि साखर असलेले अन्न मेंदूवर वाईट परिणाम करते. या अभ्यासामध्ये शास्त्रज्ञांनी हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला की रिफाइंड साखर आणि सॅच्युरेटेड फॅट असलेल्या अन्नाचे आपल्या मेंदूच्या दिशा ओळखण्याच्या क्षमतेवर (Spatial Navigation) काय परिणाम होतो. ही क्षमता आपल्याला एक जागा सोडून दुसऱ्या ठिकाणी पोहोचण्यासाठी दिशा ओळखण्यात मदत करते. ही क्षमता मेंदूतील हिप्पोकॅम्पस नावाच्या भागाशी संबंधित असते, जो स्मरणशक्ती आणि दिशाज्ञानासाठी महत्त्वाचा असतो.
ही माहिती इंटरनॅशनल जर्नल ऑफ ओबेसिटी मध्ये प्रकाशित झाली आहे. डॉ. डॉमिनिक ट्रान यांच्या नेतृत्वाखाली हा अभ्यास झाला. डॉ. ट्रान म्हणाले, “जास्त साखर आणि चरबीयुक्त अन्न खाण्याच्या सवयीमुळे मेंदूच्या काही क्षमतांवर वाईट परिणाम होतो, विशेषतः त्या भागावर जो स्मरणशक्ती आणि दिशा ओळखण्याशी संबंधित आहे.
हेही वाचा..
खर्गेंना बिहारमध्ये कोण ओळखतो ?
“लोकशाहीमध्ये संसदचं सर्वोच्च!”
“मुस्लिमांनी देशाच्या कायद्यांचा आदर करून पालन केले पाहिजे”
बांसुरी स्वराजच्या बॅगेवर ‘नॅशनल हेराल्डची लूट’; पोहोचल्या संसदेत
पण चांगली गोष्ट अशी की, हा परिणाम कायमस्वरूपी नसतो. डॉ. ट्रान यांच्या मते, “जर आपण आपला आहार सुधारला, तर मेंदू पुन्हा चांगले काम करू लागतो – जसे की नवीन ठिकाणी दिशा ओळखणे किंवा नवीन मार्ग लक्षात ठेवणे. अध्ययनामध्ये १८ ते ३८ वयोगटातील ५५ विद्यापीठीन विद्यार्थी सहभागी झाले होते. त्यांच्या आहारातील साखर आणि चरबीचे प्रमाण विचारण्यात आले आणि त्यांची स्मरणशक्ती व दिशा-ज्ञानाची चाचणी घेण्यात आली.
या चाचणीत त्यांना एक व्हर्च्युअल रिअ‍ॅलिटी भूलभुलैयामध्ये ठेवण्यात आले, जिथे त्यांना खजिन्याची पेटी शोधायची होती. चाचणी दरम्यान सुरुवात आणि खजिन्याची जागा कायम एकच ठेवली गेली होती, जेणेकरून दिशा ओळखण्याची क्षमता तपासली जाऊ शकेल. ज्यांनी कमी साखर व चरबीचे अन्न खाल्ले होते, त्यांनी खजिन्याचे स्थान अचूक ओळखले. जास्त साखर व फॅट खाणाऱ्यांचे प्रदर्शन कमकुवत होते.
डॉ. ट्रान म्हणाले, “हा अभ्यास सिद्ध करतो की आहार फक्त शरीरासाठी नव्हे, तर मेंदूच्या आरोग्यासाठी देखील महत्त्वाचा आहे. विशेषतः तरुण वयात, जेव्हा मेंदू सर्वाधिक कार्यक्षम असतो. यापूर्वीपासूनच वैज्ञानिक हे जाणतात की जास्त चरबी आणि साखरयुक्त आहार हे स्थूलपणा, हृदयविकार आणि काही कर्करोगाचे कारण ठरू शकतात. आता हे देखील स्पष्ट होत आहे की या सवयीमुळे मेंदूलाही नुकसान पोहोचते – तेही लहान वयातच.
