रायगडा येथील सत्र न्यायाधीशांनी २०१६ मध्ये जादूटोण्याच्या संशयावरून कुटुंबातील तीन सदस्यांच्या हत्येप्रकरणी नऊ जणांना सुनावलेली फाशीची शिक्षा ओरिसा उच्च न्यायालयाने रद्द केली. न्यायमूर्ती संगम कुमार साहू आणि न्यायमूर्ती राधाकृष्ण पट्टनाईक यांच्या खंडपीठाने हा निर्णय दिला. नैसर्गिक जीवन संपेपर्यंत तुरुंगवासाची शिक्षा कमी करताना दोषींच्या सुधारणेचा निर्णय घेता येणार नाही, असे न्यायालयाने नमूद केले.
आपण हे विसरता कामा नये की, गुन्हेगार कितीही निर्दयी असला तरी तो एक माणूस आहे आणि त्याचा गुन्हा असूनही त्याला सन्मानाचे जीवन मिळण्याचा हक्क आहे. अशा व्यक्तीचा गुन्हा असूनही त्यात सुधारणा आणि पुनर्वसन करता येईल की नाही हे अभियोजन पक्ष आणि न्यायालयाचे आहे. खंडपीठाने निरीक्षण नोंदवले आणि उपलब्ध पुराव्यांचा आढावा घेतल्यानंतर माहिती देणारा हाच गुन्ह्याच्या एका भागाचा प्रत्यक्षदर्शी साक्षीदार आहे.
हेही वाचा..
पक्ष उद्धव ठाकरे चालवतात की संजय राऊत?
इस्रोची ऐतिहासिक कामगिरी; दोन उपग्रह अंतराळात जोडले
महाकुंभ मेळा: १० देशांची २१ सदस्यीय टीम त्रिवेणी संगमात करणार स्नान
अदानींवर आरोप करणाऱ्या हिंडेंनबर्गला टाळे!
अपीलकर्त्याचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या वकिलाने असा युक्तिवाद केला की तिची साक्ष संशयास्पदपणे हाताळली जावी कारण ती एक “इच्छुक साक्षीदार” आणि पीडितांची जवळची नातेवाईक आहे. तथापि, न्यायालयाचे मन वळवले गेले नाही आणि प्रतिवाद केला. आम्ही अशी सबमिशन स्वीकारण्यास इच्छुक नाही कारण ‘संबंधित’ हे ‘स्वारस्य’ च्या समतुल्य नाही. साक्षीदाराला फक्त तेव्हाच स्वारस्य म्हटले जाऊ शकते जेव्हा त्याला किंवा तिला निकालाचा काही फायदा झाला असेल दिवाणी खटल्यातील डिक्रीमधील खटला किंवा एखाद्या आरोपीला शिक्षा झालेली पाहणे. एक साक्षीदार, जो नैसर्गिक आहे आणि केसच्या परिस्थितीत एकमेव संभाव्य साक्षीदार आहे, त्याला स्वारस्य आहे असे म्हणता येणार नाही.
शिवाय, हे स्पष्ट केले की माहिती देणारी ही घटना पाहणारी एकमेव व्यक्ती होती, याचा अर्थ असा नाही की तिच्या पुराव्याकडे दुर्लक्ष केले जावे किंवा तिच्या प्रामाणिकपणावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले जावे. कायदेमंडळ किंवा न्यायपालिका असा आदेश देत नाही की आरोपीविरुद्ध दोषारोपाचा आदेश नोंदवण्यासाठी विशिष्ट संख्येने साक्षीदार असावेत. आमच्या कायदेशीर व्यवस्थेने साक्षीदारांचे प्रमाण, बहुलता किंवा बहुसंख्यता यापेक्षा पुराव्याचे मूल्य, वजन आणि गुणवत्तेवर नेहमीच भर दिला आहे. त्यामुळे एकाकी साक्षीदारावर पूर्ण आणि पूर्णपणे विसंबून राहणे आणि दोषसिद्धी नोंदवणे हे सक्षम न्यायालयासाठी खुले आहे, असे खंडपीठाने सांगितले.