महाराष्ट्रात विधानसभा निवडणुकीची धामधूम सुरु आहे. भारतीय जनता पक्ष आणि त्यांचे मित्र पक्ष हिंदू मतदारांना एकत्र करण्यासाठी धोरणात्मक हालचाली करत आहेत. राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाने “सजग रहो” मोहीम सुरू करण्यासाठी ६५ हून अधिक संलग्न संघटनांना एकत्र केले आहे. राज्यात १८० हून अधिक स्वयंसेवी संस्था मुस्लिम मतदारांना एकत्रित करण्यासाठी काम करत असल्याच्या अहवालानंतर ही मोहीम जाहीर करण्यात आली आहे.
आरएसएसचा पुढाकार त्याच्या विचारसरणीशी संरेखित आहे आणि जाती आणि इतर मापदंडांवर आधारित हिंदू समुदायाच्या मतांचे विभाजन करण्याचा प्रयत्न म्हणून पाहिल्या जाणाऱ्या प्रयत्नांना विरोध करण्याचा हेतू आहे. “सजग रहो” हा उपक्रम भाजप नेत्यांच्या अलीकडील संदेशांसह संरेखित आहे. त्यात उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनी केलेल्या टीकेचा समावेश आहे. जिथे त्यांनी “बटेंगे तो कटेंगे” असा नारा दिला आहे. ज्याचा शब्दशः अनुवाद “जर हिंदूंमध्ये फूट पडली, तर ते नष्ट होईल.” पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनीही महाराष्ट्रातील धुळे येथे नुकत्याच केलेल्या भाषणात “एक हैं तो सुरक्षित हैं” असाच नारा दिला.
हेही वाचा..
विधानसभा निवडणुकीसाठी भाजपाचे ‘संकल्प पत्र’ उद्या जाहीर होणार
पाकिस्तानमधील क्वेटा रेल्वे स्थानकावर भीषण स्फोट; २२ हून अधिक जणांचा मृत्यू
मुंबईत बांगलादेशी, रोहिंग्या वाढतील, २०५१ पर्यंत हिंदू राहतील ५४ टक्के
भाजप आणि आरएसएसचे प्रमुख हिंदू ऐक्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी या घोषणा देतात. हिंदूंमध्ये फूट पडल्यास संपूर्ण समाजाचे नुकसान होईल यावर ते भर देतात. वाशिममधील मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांच्या घोषणेचा, ‘एक है तो नेक हैं,’ या “सजग रहो” मोहिमेचा प्रतिध्वनी घेऊन हिंदूंनी ऐक्य राखण्याचे आवाहन केले आहे.
टाईम्स ऑफ इंडियाच्या वृत्तानुसार, संघातील सूत्रांनी असे सुचवले आहे की ही मोहीम महाराष्ट्राच्या निवडणुकीपुरती मर्यादित नसून त्याचा व्यापक परिणाम आहे. “हे कोणाच्याही विरोधात नाही तर हिंदूंमधील जातीय विभाजन दूर करण्याचा हेतू आहे,” असे भाजपच्या एका ज्येष्ठ सदस्याने सांगितले. आरएसएसचे स्वयंसेवक आणि संबंधित स्वयंसेवी संस्था हिंदू समुदायामध्ये जागृती करण्यासाठी शेकडो सभा आयोजित करत आहेत. धुळे लोकसभेच्या निकालासारखी उदाहरणे या मोहिमेवर प्रकाश टाकण्यात आली आहेत, जिथे भाजपचा अल्पसंख्याक पराभव झाला. मालेगाव मध्य विधानसभा क्षेत्रातील अल्पसंख्याक मतांचे एकत्रीकरण हे त्याचे उदाहरण आहे.
चाणक्य प्रतिष्ठान, मातंग साहित्य परिषद, रणरागिणी सेवाभावी संस्था, आणि इतर गट या मोहिमेत सहभागी होत आहेत. ज्याचा महाराष्ट्रातील चारही प्रादेशिक आरएसएस विभागांमध्ये समन्वय केला जात आहे. कोकण, देवगिरी, पश्चिम महाराष्ट्र आणि आरएसएस मुख्यालय असलेल्या विदर्भचा त्यात समावेश आहे. पारधी समाजासोबतच्या कामासाठी ओळखले जाणारे आणि पद्मश्री पुरस्कार विजेते गिरीश प्रभुणे यांनी धुळ्यातील भाजपच्या पराभवाला धोरणात्मक अल्पसंख्याक मतदानाचा पुरावा म्हणून उद्धृत केले. त्यांनी नमूद केले की, काँग्रेसच्या शोभा बच्चव ५,११७ मतांनी विजयी झाल्या. त्यांची आघाडी फक्त मालेगाव सेंट्रल या विधानसभा मतदारसंघातून झाली, जिथे भाजप लक्षणीयरीत्या मागे पडला. हिंदू मतदारांमधील एकतेचे महत्त्व पटवून देण्यासाठी मोहीम या उदाहरणाचा वापर करते.
“सजग रहो” मोहिमेअंतर्गत होणाऱ्या आरएसएसच्या सभांमध्ये हिंदू समाजावर, व्होटबँकेच्या राजकारणाचा प्रभाव, बांगलादेशी आणि रोहिंग्या मुस्लिमांच्या ओहोटीचे परिणाम आणि हिंदू समाजावर परिणाम करणारे ‘सूडाचे राजकारण’ म्हणून काय समजले जाते यावर लक्ष केंद्रित केले जाते. भाजपच्या एका कार्यकर्त्याने खुलासा केला की ही मोहीम आरएसएसने विकसित केली असताना, त्याचे निवडणूक उद्दिष्ट स्पष्ट आहे, स्वतःचा लोगो आणि सुकाणू समितीसह पूर्ण आहे. राजकीय विश्लेषक देवेंद्र पै यांनी नमूद केले की ‘सजग रहो’ आणि “बटेंगे तो कटेंगे” हे महाराष्ट्राच्या मतदारांच्या विविध विभागांमध्ये गुंजू शकतात. केवळ एक आर्थिक आणि औद्योगिक नेता म्हणून नव्हे तर ‘प्रगती’ आणि ‘प्रगतीशीलतेच्या’ कथनाला आकार देणारे राज्य म्हणून भाजपसाठी महाराष्ट्राला विशेष महत्त्व आहे. पारंपारिक मूल्यांना चॅम्पियन करणारा पक्ष, त्यांनी राज्यात आपला प्रभाव टिकवून ठेवण्याच्या भाजपच्या रणनीतीच्या केंद्रस्थानी असलेल्या वैचारिक लढाईवर प्रकाश टाकला.
राज्यात २० नोव्हेंबर रोजी होणाऱ्या आगामी निवडणुकांसाठी सुरू असलेल्या प्रचारादरम्यान, सुमारे १८० स्वयंसेवी संस्था मुस्लिम समुदायामध्ये ‘जागरूकता’ वाढवण्यासाठी आणि समुदायाचा मतदानाचा टक्का वाढवण्यासाठी जमिनीवर काम करत आहेत. ज्या रणनीतीने लोकसभा निवडणुकीत एमव्हीएला मदत केली. अहवालानुसार, शिवाजी नगर, मुंबादेवी, भायखळा आणि मालेगाव सेंट्रल यांसारख्या मुस्लिम बहुल भागात लोकसभा निवडणुकीच्या वेळी शेजारच्या विधानसभा क्षेत्रांपेक्षा मतदारांची संख्या लक्षणीयरीत्या जास्त होती. संघटनांनी या वाढीचे श्रेय मुस्लिम मतदारांच्या चिंता आणि गेल्या वर्षभरात समुदायासाठी केलेल्या जागरूकता प्रयत्नांना दिले आहे.
मराठी मुस्लिम सेवा संघाने १८० हून अधिक स्वयंसेवी संस्थांसोबत सहकार्य केले आहे आणि या संस्था मतदार नोंदणीला चालना देण्यासाठी मुस्लिम समुदायांमध्ये काम करतात. हा गट राज्यभरातील मुस्लिम मतदारांसोबत बैठका आणि माहितीपर सत्रे आयोजित करत आहे. “यामुळे लोकसभा निवडणुकीत ६० टक्के पेक्षा जास्त मतदान झाले, जे मागील सरासरीपेक्षा सुमारे १५ टक्के जास्त आहे. आम्ही मुस्लिमांना धर्मनिरपेक्ष उमेदवारांना पाठिंबा देण्याचे आणि संविधानाशी जुळवून घेऊन मतदान करण्याचे आवाहन करतो. इतर संस्था आणि धार्मिक नेत्यांसोबतच्या आमच्या भागीदारीला अधिक मजबूत प्रतिसाद मिळाला आहे. राज्यभरात २०० हून अधिक बैठका घेण्यात आल्या आहेत, ज्यामुळे मतदारांच्या संख्येत वाढ झाली आहे,” असे संघटनेचे नेते फकीर मेहमूद ठाकूर यांनी सांगितले.
