भारतीय तंत्रज्ञान क्षेत्राने गेल्या दशकात १० लाखांहून अधिक महिलांना थेट रोजगाराशी जोडले आहे. आयटी ने २०१२-१३ मध्ये ९ लाख महिलांना रोजगार दिला आज ही संख्या दुप्पट आहे. महिलांची टक्केवारी वाढवण्यासाठी, कंपन्यांनी विशेष कौशल्य आणि उच्च कौशल्य कार्यक्रम सुरू केले आहेत, महिलांना लीडर म्हणूनही नेमले आहे. ज्या महिलांनी विश्रांती घेतली आहे त्या महिलांना नोकरीमध्ये पुन्हा येण्यासाठी काही कार्यक्रम आखले आहेत.
टीसीएसमध्ये २.२ लाख महिला कर्मचारी असून ज्या एकूण ६.१ लाख कर्मचाऱ्यांच्या ३६ टक्के आहेत. २०२२- २३ च्या वार्षिक अहवालात कंपनीने गेल्या पाच वर्षांत वरिष्ठ महिला अधिकाऱ्यांमध्ये ६० टक्क्यांनी वाढ झाल्याचे म्हटले आहे. तर, इन्फोसिसमध्ये १.३ लाख महिला कर्मचारी आहेत. नॅसकॉमचे देबजनी घोष म्हणाले की, “ज्या संस्थांमध्ये वरिष्ठ नेतृत्व किंवा सीईओ पदी समानता आहे अशा संस्थांमध्ये महिलांचे प्रतिनिधित्व ४० टक्के जास्त आहे.
तंत्रज्ञान संशोधन आणि सल्लागार फर्म ISG मधील भारतातील संशोधनासाठी मुख्य व्यवसाय प्रमुख नम्रता दर्शन यांनी सांगितले की, एंटरप्रायझेस IT सेवा कंपन्यांसोबत भागीदारी करण्यास उत्सुक आहेत जे त्यांच्या विविधता आणि समावेशन धोरणाला सामोरे जाण्यास मदत करतात. हे हळूहळू आउटसोर्सिंगसाठी एक महत्त्वपूर्ण निकष बनत आहे. लवचिक कामकाजाच्या परिस्थितीमुळे महिलांसाठी रोजगाराचा विचार करण्याच्या संधी खुल्या झाल्या आहेत, विशेषत: प्रसूती विश्रांतीमधून परत आलेल्यांसाठी. याशिवाय, नवीन सुरक्षा मार्गदर्शक तत्त्वांनी कंपन्यांना याची खात्री करण्यासाठी योग्य उपाययोजना करण्यास प्रवृत्त केले आहे.
गेल्या १६ महिन्यांत सात राज्ये – तेलंगणा, तामिळनाडू, मध्य प्रदेश, हरियाणा, उत्तर प्रदेश, हिमाचल प्रदेश आणि ओडिशामध्ये व्यावसायिक आस्थापनांना रात्रीच्या शिफ्टमध्ये महिलांना कामावर ठेवण्याची सुविधा देणार्‍या अधिसूचना जारी केल्या आहेत.
हे ही वाचा:
फडणवीसांचे जपानमधून कांद्यावर लक्ष
उत्तर सापडले; म्हणून रजनीकांत योगी आदित्यनाथांचे पाया पडले
बस झाले! विश्वचषक २०२३च्या वेळापत्रकात आता बदल नाही
आता कार्लसनला चितपट करण्यासाठी प्रज्ञानंद झाला सज्ज
हंसा अय्यंगार, लंडनस्थित ओमडिया मधील वरिष्ठ मुख्य विश्लेषक म्हणाल्या, “आयटी कर्मचार्‍यांमध्ये महिलांचे प्रमाण वाढत आहे आणि अनेक त्यांच्या संस्थांमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावत आहेत हे पाहणे खूप आनंददायक आहे, परंतु ते साजरे करणे खूप लवकर आहे. तंत्रज्ञान क्षेत्रातील महिलांच्या यशाचे स्पष्ट संकेत म्हणजे नेतृत्वाची भूमिका महिलांकडे किती प्रमाणात आहे याचे मूल्यांकन, स्त्रियांच्या अ‍ॅट्रिशन रेट आणि त्यामागील कारणांची तुलना करणे आणि दीर्घकाळ चालत आलेल्या समस्या सोडवण्यासाठी काय केले जात आहे. वेतन आणि करिअरच्या प्रगतीच्या संधींमध्ये असमानता. केवळ महिलांची संख्या जोडणे पुरेसे नाही आणि सर्व मार्गांवर महिलांना पुरुष कर्मचाऱ्यांच्या बरोबरीने वागवले जाईल याची खात्री करण्यासाठी आणखी काही करणे आवश्यक आहे.