मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी मुंबईत निर्भया प्रकल्पाअंतर्गत नव्या सायबर लॅबचे उद्घाटन केले आहे. या प्रसंगी दक्षिण विभाग सायबरचे वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक नंदकुमार गोपाळे यांनी माहिती दिली की, मुंबईत एकूण सात सायबर लॅब्स आहेत, त्यापैकी तीन लॅब्सचे उद्घाटन झाले असून उर्वरित दोन लॅब्सवर काम सुरू आहे. या लॅब्स सायबर गुन्ह्यांना तोंड देण्यासाठी अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाने सुसज्ज आहेत.
या लॅब्समधील प्रमुख उद्दिष्ट म्हणजे इलेक्ट्रॉनिक डेटा पुनर्प्राप्त करणे, सीसीटीव्ही फुटेजची गुणवत्ता सुधारणे, पासवर्ड संरक्षित फाइल्स उघडणे आणि खराब झालेल्या डिव्हाइसेसमधून डेटा मिळवणे. गोपाळे यांनी आयएएनएसशी बोलताना सांगितले की, या लॅब्समध्ये असे सॉफ्टवेअर आहेत जे गुन्हेगारांनी वापरलेले इलेक्ट्रॉनिक डिव्हाइस ट्रेस करू शकतात. विशेषतः बँकिंग आणि आर्थिक फसवणुकीचे वाढते प्रकार लक्षात घेता, यासाठी विशेष उपाययोजना करण्यात आल्या आहेत.
हेही वाचा..
शेअर बाजारातील गोंधळ : ट्रम्प म्हणतात आमचे धोरण योग्यच!
पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी लठ्ठपणाबाबत व्यक्त केली चिंता
वक्फ विधेयकाचे समर्थन केले, भाजपा नेत्याचे घर पेटवले
हरियाणा: पोलीस भरतीत अग्निवीरांना २० टक्के आरक्षण!
त्यांनी सांगितले की, एका खास सॉफ्टवेअरच्या मदतीने पैशांच्या व्यवहारांचा संपूर्ण मागोवा घेतला जाऊ शकतो. यातून पैसे कुठून कुठे ट्रान्सफर झाले, हेही शोधता येते. गोपाळे यांनी पुढे सांगितले की, सायबर गुन्हेगार अनेकदा व्हॉट्सअ‍ॅप, ईमेल, टेलिग्राम ग्रुप्स आणि स्कूपिंग कॉल्सद्वारे लोकांशी संपर्क साधतात. अशा गुन्ह्यांमध्ये वापरले जाणारे डिव्हाइस कुठे आहेत, याचा शोध घेण्याची सुविधा आता या लॅब्समध्ये उपलब्ध आहे. विशेष बाब म्हणजे, एखादा फोन किंवा इलेक्ट्रॉनिक डिव्हाइस खराब झाला असला तरी या सॉफ्टवेअरच्या सहाय्याने त्यातील संपूर्ण डेटा बाहेर काढता येतो. ही तंत्रज्ञान सायबर क्राईमविरुद्धच्या लढ्यात मोठा बदल घडवू शकते.
गोपाळे यांनी सांगितले की, या सायबर लॅब्स केवळ डेटा रिकव्हरीसाठी उपयुक्त ठरणार नाहीत, तर गुन्हेगारांना पकडण्यामध्येही पोलिसांची ताकद वाढवतील. पूर्वी बँक फसवणुकीप्रकरणी पैशांचा मागोवा घेणे कठीण होते, पण आता या नव्या सॉफ्टवेअरमुळे हे काम सोपे झाले आहे. या लॅब्सच्या मदतीने पोलीस खराब झालेल्या फोन किंवा डिव्हाइस मधूनही पुरावे गोळा करू शकतील, जे तपासासाठी महत्त्वाचे ठरतील. मुंबई पोलिसांचा विश्वास आहे की या सायबर लॅब्समुळे गुन्हेगारांचा माग काढणे आणि नागरिकांना सुरक्षित ठेवणे अधिक सोपे होईल. येत्या काळात उर्वरित लॅब्स सुरू झाल्यानंतर ही व्यवस्था अधिक भक्कम होईल.
