आता उत्तराखंडमध्ये भूकंप होण्यापूर्वीच नागरिकांना इशारा मिळू शकणार आहे. यासाठी उत्तराखंड आपत्ती व्यवस्थापन विभागाने ‘भूदेव’ नावाचे अ‍ॅप लाँच केले आहे. असा दावा करण्यात आला आहे की हे अ‍ॅप ५ किंवा त्याहून अधिक तीव्रतेच्या भूकंपापूर्वी अलर्ट जारी करेल.
या संदर्भात माहिती देताना राज्याचे आपत्ती व्यवस्थापन व पुनर्वसन सचिव विनोद कुमार सुमन यांनी सांगितले की, उत्तराखंड जो भूकंपाच्या झोन-०४ आणि झोन-०५ मध्ये येतो, अशा भागात अर्ली वॉर्निंग सिस्टीम अत्यावश्यक होती. या प्रणालीला अधिक मजबूत बनवण्यासाठी अनेक उपाययोजना राबवण्यात येत आहेत.
हेही वाचा..
हरियाणा: पोलीस भरतीत अग्निवीरांना २० टक्के आरक्षण!
सपा नेता विनय तिवारींच्या कंपनीत भ्रष्टाचाराची ‘गंगोत्री’; ईडीचे छापे!
पालघरमध्ये तणाव; राम नवमीनिमित्त निघालेल्या रॅलीवर फेकली अंडी
देवतांचं नव्हे तर आरोग्याचंही लाडकं जास्वंद
सचिव सुमन यांनी सांगितले की, ही प्रणाली उत्तराखंड राज्य आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण (यूएसडीएमए) आणि आयआयटी रुडकी यांनी एकत्र विकसित केली आहे. उत्तराखंड हे देशातील पहिले राज्य आहे जिथे भूकंपाची पूर्वसूचना देणारी प्रणाली सुरू करण्यात आली आहे. या प्रणालीचे उद्घाटन मुख्यमंत्री पुष्कर सिंह धामी यांनी केले. ‘भूदेव’ अ‍ॅप नागरिक त्यांच्या मोबाईलवर डाउनलोड करू शकतात. जेव्हा ५ किंवा त्यापेक्षा जास्त तीव्रतेचा भूकंप येईल, तेव्हा अ‍ॅपद्वारे अलर्ट मेसेज पाठवण्यात येईल. यामुळे नागरिक आधीच सतर्क होऊन स्वतःचा आणि आपल्या मालमत्तेचा बचाव करू शकतील.
सुमन यांच्या मते, ही प्रणाली अधिक प्रभावी करण्यासाठी राज्यभरात सेन्सर आणि सायरनची संख्या वाढवण्यात येत आहे. सध्या राज्यात १७७ सेन्सर आणि १९२ सायरन लावण्यात आले आहेत. याशिवाय ५०० नवीन सेन्सर आणि १००० अतिरिक्त सायरन लावण्याचे काम वेगात सुरू आहे. ते म्हणाले, जितकी ही पूर्वसूचना प्रणाली सक्षम असेल, तितक्या प्रभावी पद्धतीने भूकंपासारख्या आपत्तींना तोंड देता येईल. हे सेन्सर भूकंपाचे झटके आधीच टिपतील आणि सायरनद्वारे नागरिकांना सतर्क केले जाईल.
त्यांनी असेही सांगितले की, राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरणाच्या मदतीने सर्व जिल्हा मुख्यालयांमध्ये आणि प्रमुख शहरांमध्ये भूकंपावर नियंत्रणासाठी मॉक ड्रिल आयोजित करण्यात येणार आहेत. यामुळे नागरिकांना आपत्तीच्या वेळी काय करावे हे समजण्यास मदत होईल. भारत सरकारदेखील या प्रकल्पात राज्याला मदत करत आहे. सेन्सर आणि सायरनची संख्या वाढल्याने भूकंपाची भविष्यवाणी अधिक अचूक होईल आणि नागरिकांचे रक्षण करण्यात अधिक सोपे होईल.
सुमन यांच्या मते, उत्तराखंडमध्ये भूकंपाचा धोका सतत असतो कारण हा भाग हिमालय पर्वतरांगेत स्थित आहे. ‘भूदेव’ अ‍ॅप आणि अर्ली वॉर्निंग सिस्टीमच्या माध्यमातून सरकारचे उद्दिष्ट आहे की अशा आपत्तीमुळे होणारे नुकसान कमीत कमी करणे. ही प्रणाली केवळ नागरिकांना तयार करणार नाही, तर मदत व बचाव कार्यांनाही गती देईल. राज्य सरकार ही प्रणाली सातत्याने सुधारण्याच्या दिशेने कार्यरत आहे. नागरिकांनी ‘भूदेव’ अ‍ॅप डाउनलोड करून या तंत्रज्ञानाचा लाभ घ्यावा, असे आवाहन करण्यात आले आहे.
